Przemieszczanie towarów nieunijnych z jednego do drugiego miejsca, znajdującego się na obszarze Unii, objęte jest określonymi formalnościami. Kiedy stosuje się procedurę tranzytową T1, a kiedy T2? Ta pierwsza jest stosowana głównie w przypadku przemieszczania towarów nieunijnych. Powoduje ona zawieszenie należności celnych przywozowych i innych środków polityki handlowej do chwili dostarczenia towarów do ich miejsca przeznaczenia w UE (Art. 189 UKC-RD).
Na przykład importer posiada swój magazyn w Warszawie. Chce tam złożyć towar znajdujący się na DCT w Gdańsku i samodzielnie go odprawić. By móc dokonać takiej czynności musi otworzyć procedurę tranzytu w Oddziale Celnym w Gdańsku i zamknąć w Oddziale w Warszawie. Oddział w Gdańsku będzie pełnił w zgłoszeniu funkcję Urzędu Wyjścia – Office od Departure, a Oddział w Warszawie Urzędu Przeznaczenia – Office of Destination. Każdorazowo urzędnik określa termin zamknięcia zgłoszenia tranzytowego T1 na podstawie zadeklarowanych przez importera danych, m.in.: odległości między urzędami wyjścia i przeznaczenia czy rodzaju transportu. Oznacza to, że przewoźnik ma ograniczony czas na dostarczenie i zgłoszenie go do kolejnej procedury.
Procedura tranzytu zewnętrznego (T1)
Do sporządzenia dokumentu celnego T1 koniecznie trzeba posiadać:
- formularz przewozowy (CMR);
- specyfikacja towaru lub packing list;
- świadectwa, które są wymagane przy tranzycie określonych towarów, np. świadectwo pochodzenia towaru czy świadectwo sanitarne;
- faktura handlowa.
Przy wjeździe towaru na teren Unii Europejskiej towar może zostać oclony, czyli dopuszczony do obrotu. Jeżeli ta procedura tranzytu T1 nie zostanie przeprowadzona – i nie zostanie on oclony w pierwszym oddziale celnym, np. w urzędzie granicznym: na lotnisku lub w porcie morskim, wówczas dokument musi zostać wystawiony.
Zgłoszenie tranzytowe przedstawia się w urzędzie wyjścia w formie elektronicznej. Po jego zarejestrowaniu nadawany jest numer ewidencyjny MRN, dzięki któremu można ewidencjonować i kontrolować daną czynność przewozową.
Po dostarczeniu towaru do urzędu przeznaczenia dokument celny (tranzytowy) T1 wymagany jest do przygotowania kolejnej procedury – na przykład zgłoszenia dopuszczenia do obrotu.
Procedura tranzytu wewnętrznego
Natomiast procedura tranzytu wewnętrznego stosowana jest w przypadku, gdy towary unijne są przemieszczane z jednego miejsca do drugiego na obszarze celnym Unii i przejeżdżają przez państwo lub terytorium znajdujące się poza tym obszarem. Najważniejszą funkcją zgłoszenia jest potwierdzenie i utrzymanie statusu unijnego dla przewożonego towaru. Przykładem procedury tranzytu wewnętrznego jest transport z Polski do Włoch przez Szwajcarię.