Unijny kodeks (UKC) jest źródłem prawa obowiązującym jednolicie na całym obszarze UE. UKC w sposób enumeratywny przedstawia różne procedury i postępowania celne, a są nimi:
- Dopuszczenie do obrotu
- Wywóz
- Procedury specjalne
Dopuszczenie towaru do obrotu
Dopuszczenie do obrotu to postępowanie celne, które potocznie nazywane jest procedurą importu. Stosując tę procedurę zgłoszenia nadajemy towarom nieunijnym unijny status celny. Dopuszczenie do obrotu wymaga:
- zastosowania środków polityki handlowej;
- zastosowania opłat prawnie należnych (należności przywozowe);
- spełnienia pozostałych formalności wymaganych przy przywozie towarów (np. przedłożenie świadectwa weterynaryjnego, fitosanitarnego itp).
Wywóz
Wywóz jest dokładnym przeciwieństwem dopuszczenia towarów do obrotu. Postępowanie tego rodzaju polega na wyprowadzeniu towaru unijnego poza obszar celny UE i potocznie nazywana jest procedurą ekspo
rtu.
- O czym trzeba pamiętać?
- Zgłoszenie towaru do procedury celnej wywozu wymaga spełnienia formalności dla wywozu z uwzględnieniem: środków polityki handlowej i należności celnych wywozowych;
- Towar w momencie opuszczenia obszaru celnego UE traci swój status unijny – staj
- e się towarem nieunijnym;
- Towar zgłoszony do procedury wywozu podlega dozorowi celnemu od momentu przyjęcia zgłoszenia aż do chwili opuszczenia obszaru UE. Dozór celny to ogólne działania prowadzone przez organy celne w celu zapewnienia przestrzegania przepisów prawa celnego;
- Zanim towar opuści UE, urząd przeprowadza kontrolę wynikającą z analizy ryzyka, aby stwierdzić czy przedstawiony towar jest zgodny z informacjami podanymi w zgłoszeniu.
Procedury specjalne
Poza dopuszczeniem do obrotu oraz wywozem towarów wyodrębniamy jeszcze jedną kategorię postępowania celnego. Są to procedury specjalne, czyli:
- Tranzyt (wewnętrzny i zewnętrzny) – przeznaczony dla przewozu towarów między Unią Europejską i państwami wspólnego tranzytu, jak również między samymi państwami wspólnego tranzytu;
- Składowanie (składowanie celne, wolny obszar celny);
- Szczególne przeznaczenie (odprawa czasowa, końcowe przeznaczenie);
- Przetwarzanie (uszlachetnianie czynne lub bierne).
Należności celne
Należności celne przywozowe lub wywozowe to określona przepisami prawa celnego kwota dla danych towarów. Wynika to z przyporządkowania towaru do konkretnego kodu taryfy celnej. W Polsce systemem informacji taryfy celnej jest ISZTAR, na szczeblu Unii Europejskiej jest to system TARIC.
Dług celny powstaje w chwili przyjęcia zgłoszenia, a dłużnikiem mającym obowiązek uregulowania należności jest zgłaszający. UKC określa również szczególne przypadki powstania długu, m.in. w wyniku niespełnienia przez zgłaszającego niektórych warunków lub obowiązków.